p-ISSN: 1300-0551
e-ISSN: 2587-1498

Faruk TURGAY1, Hüray İŞLEKEL2, Halil HALİL2

1Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, Sporcu Sağlık Merkezi, İzmir
2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, İzmir
3Sağlık Bakanlığı Tepecik Eğitim Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İzmir

Anahtar Sözcükler: Paraoksonaz, paraoksonaz 1-192 polimorfizmi, arilesteraz, HDL kolesterol alt grupları, jogging, futbol, egzersiz

Öz

Bu çalışmada sağlıklı yaşam amacıyla yapılan düzenli egzersizin paraoksonaz (PON1) ve aril esteraz (AE) aktivitesi üzerine etkileri ve PON1-192 polimorfizmi (PON1P)’nin rolü araştırıldı. Çalışmaya orta yaşlı (45.2 ± 4.7 yıl) sağlıklı erkekler katıldı. Sağlıklı yaşam için uzun süredir (14.2 ± 11.4 yıl) düzenli jogging (JG, n=20) ve futbol egzersizleri yapanlar (FG, n=20) egzersiz grubunu; egzersiz yapmayan sedanter kişiler ise kontrol grubunu (KG, n=20) oluşturdu. Serum bazal PON1, tuzla stimüle edilmiş PON1 (TSPON1) ve AE aktiviteleri kinetik olarak; kan total kolesterol, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol (HDL-K) ve alt grupları (HDL2-K ve HDL3-K) ve trigliserid düzeyleri enzimatik kolorimetrik yöntemle saptandı. PON1P fenotip grupları TSPON1/AE oranı kriter alınarak oluşturuldu. Bu çalışmada egzersiz ve kontrol fenotip grupları kendi içlerinde karşılaştırıldığında; hem kan PON1 ve AE aktiviteleri, hem de kan lipid ve liporotein düzeyleri için anlamlı bir fark bulunmadı. Ancak sadece egzersiz yapan R taşıyıcı (QR+RR) ve RR grubunun, HDL-K değerleri kontrol gruplarına göre daha yüksek bulundu. Kontrolleri ile karşılaştırıldığında; QQ egzersiz grubunun PON1 aktivitesi daha yüksek, RR ve R taşıyıcı gruplarınınki ise anlamlı olarak daha düşüktü (p<0.005). Düzenli egzersizin kan PON1 ve AE aktiviteleri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmazken; PON1 aktivitesi ve HDL-K üzerindeki etkisinin fenotip gruplardaki farklılığında PON1-192 polimorfizminin de rolü olabilir.